به گزارش روابط عمومی مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق، حجت الاسلام والمسلمین محمد قطبی در بازدید خانم دکتر باقری «معاون پژوهشی دانشگاه خوارزمی» ضمن معرفی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ابراز کرد: دفتر تبلیغات اسلامی یک نهاد واسط بین حوزه و جامعه است، هم نیاز عموم مردم جامعه و هم نیازهای سازمانی، نهادها و  نظام را با واسطه گری بین حوزه و جامعه تأمین می کند؛ این نهاد حوزوی، مجموعه ای بزرگ متشکل از دانشگاه، پژوهشگاه، معاونت فضای مجازی، معاونت تبلیغ و… است.

وی افزود: یکی از اضلاعی که اخیراً دفتر تبلیغات اسلامی تصمیم به راه اندازی آن کرد، مرکز رشد با نام «مرکز نوآوری و خلاقیت اشراق» بود. مسئولیتی که به این مرکز سپرده شده، حمایت از تیم ها و ایده های فرهنگی در حوزه صنایع خلاق است تا رشد کنند و به شرکت های خلاق یا محصول خلاق تبدیل شوند و به جامعه ارائه کنند.

وی در ادامه به معرفی مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق پرداخت و یادآور شد: این مرکز در قم مستقر است اما شعبه هایی در اصفهان و مشهد دراد و در شیراز و اهواز هم در حال افتتاح شعبه هستیم؛ مجموعاً بیش از ۵۰ تیم ایده در این مرکز مستقر هستند که ایده های حوزه فناوری فرهنگی را دارا هستند که از این ایده ها در حوزه آموزش، مشاوره، منتورینگ و… حمایت می کنیم که این تیم ها رشد کنند و به شرکت های ارائه دهنده محصول یا خدمت خلاقانه تبدیل شوند.

تشریح فعالیت های مرکز ملی اشراق و بررسی نقاط مشترک همکاری با دانشگاه خوارزمی

مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق اظهار داشت: در کنار اینها، فعالیت اقماری را ایجاد کردیم که به این رشد کمک  می کند، به این صورت که رویدادها مقوم هستند یا بسته های آموزشی که کمک می کنند.

وی گفت: کاری که در این مرکز و همه مراکزی که زیرمجموعه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هستند، بیشتر از جنس حمایت از محصولات و خدمات است، در حالی که وقتی وارد مفهوم فناوری های نرم و هویت ساز با رویکرد اسلامی و انسانی می شویم، یک میدان دیگری در اینجا متصور است و آن میدانی که کمتر پرداخته شده است، بر این اساس است که با تکیه بر مبانی و مبادی انسانی و اسلامی به یک سری فناوری های نرم در زمینه های سیاسی، اجتماعی، امنیتی، فرهنگی، حتی رفاهی و… برسیم، یعنی آن بخش هایی که نسبت به آنها تقریبا اقدامی نشده است و متولیان هنوز به طور جدی کاری نکرده اند.

حجت الاسلام والمسلمین قطبی اظهار داشت: به عنوان مثال در بحث حکمرانی سیاسی ظرفیت هایی تقریباً بر زمین مانده است و ما نیز علاقه مند هستیم و ورود هم کرده ایم و در زمینه ادبیات سازی علمی هم به صورت درس گفتارهایی مانند فقه فناوری، اخلاق فناوری، فلسفه فناوری و امثالهم اقداماتی داشته ایم، ولی واقعیت این است که کار جدی صورت نگرفته است.

وی تبیین کرد: اگر شما هدفتان در حوزه صنایع خلاق است، ارتباط خوبی با وضعیت فعلی کار ما می تواند برقرار شود، کما این که چند شتابدهنده دیگر هم در این زمینه کار می کنند و محدوده فعالیتشان در صنایع خلاق است و آن بلوک اندیشه ورزی و کار علمی که با خاستگاه منطقی علمی از مبادی و مبانی انسانی اسلامی بتوانیم به مدل ها و فناوری هایی نرم و هویت ساز برسیم؛ البته آن را در قم خیلی پررنگ نمی بینم و در حوزه نظری در حوزه علمیه مثل فقه مضاف جایگاه خوبی پیدا کرده است ولی اینکه بگوییم به یک فناوری نو رسیده و الگوهای نوینی را ارائه کرده باشد، به ندرت اتفاق می افتد.

مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق افزود: اگر آنچه که مد نظر شما می باشد، میدان صنایع خلاق است، میدان تعاملی خوبی را می تواند رقم بزند و ما ظرفیت خوبی را ایجاد کرده ایم و بیش از ۵۰ تیم ایده داریم و در سطح قم تیم های خوبی مثل رسانه، فضای مجازی، کودک، بسته های IT، خدمات فرهنگی در حوزه های آموزش وجود دارد، اما اگر آنچه مدنظر شما است، بحث هایی بر اساس مبانی و مبادی عمیق انسانی اسلامی باشد، ظرفیت بالفعل نداریم و می تواند ظرفیت هایی آفریده شود و کارهای مشترکی را تعریف کنیم ولی هنوز به صورت جدی وارد نشده ایم.

برگزاری رویدادهای مشترک ایده پردازی فیمابین مرکز ملی اشراق و دانشگاه خوارزمی

وی با اشاره به برگزاری رویدادهای مشترک فیمابین مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق و دانشگاه خوارزمی تصریح کرد: اگر منطق مد نظر شما صنایع خلاق باشد، این مرکز ظرفیت خوبی را داراست و می توانیم رویداد مشترک تعریف کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین قطبی ابراز کرد: این مرکز رویداد ملی ایده پردازی تحت عنوان «کاریزنگار» را دارد که به صورت فصلی برگزار می شود و هر بار با یک موضوع مانند: بازی، عفاف، فضای مجازی، خانواده که نتایج خوبی داشت، برگزار می شود. در فراخوان این رویداد، جمعیت انبوهی را فراخوان نمی کنیم، بلکه بیشتر از عرضه کننده های تخصصی، در حدود ۲۰۰ نفر را فراخوان و رویداد را برگزار می کنیم.

تقاطع بین چالش و ایده؛ منطق مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق

وی یادآور شد: منطق مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق تقاطع بین چالش و ایده است، از یک سو چالش های فرهنگی را در یک موضوع تبیین می کنیم و از طرفی ایده پردازها می آیند و ایده هایشان را برای حل مسئله و چالش ارائه می کنند و مسئله محور پیش می رویم.

مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق افزود: در حوزه آموزش نیز اپلیکیشن مدرسه فناوری فانوس را راه اندازی کردیم که سعی می شود آموزش های مورد نیاز اصحاب فرهنگ را در حوزه فناوری تولید و ارائه می کنیم؛ در این راستا می توانیم دوره هایی را با حضور اساتید دانشگاه خوارزمی تعریف کنیم و برگزار شود، یا دوره هایی که وجود دارد، دانشجویان این دانشگاه استفاده کنند.

وی گفت: با توجه به این که در بخش میزبانی رشد تیم ایده در مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق سامانه ای را تعریف کرده ایم، می توانیم به صورت غیرحضوری هم پذیرش کرده و مشاوره دهیم و منتوری کنیم؛ اگر از دانشجویان دانشگاه خوارزمی در این بخش شرکت کنند، می توانیم حمایت کنیم تا رشد کنند و به شرکت خلاق تبدیل شوند؛ این ها مواردی است که آمادگی اش را داریم، کما این که هم با برخی از دانشگاه ها و مجموعه های مختلف در حال همکاری هستیم.

حجت الاسلام والمسلمین قطبی ابراز کرد: اگر نیاز دیگری را شناسایی کرده اید که این مرکز کاری را انجام دهد، می توانیم به سمت مدل سازی و اجرا برویم و از طرفی اساتیدی که دانشگاه خوارزمی داراست، می تواند پشتوانه علمی خوبی برای این مرکز باشد، چرا که در برخی از رشته ها به مشاور و مدرس خوب نیاز داریم.

وی اظهار داشت: به چالشی به طور جدی پرداخته ایم که در مسیر صنایع خلاق، فرآیندی که یک ایده خوب از بالقوه، بالفعل شود و به ثمر بنشیند، چه گام هایی را باید طی کند، کار جدی صورت نگرفته است؛ ما پارک علم و فناوری قم، مشهد، اصفهان و تهران را تقریباً مرور و بازدید کرده ایم، پرونده های اجرایی را دیده ایم و در این بخش کار جدی نشده بود.

گام های لازم از پذیرش تیم ایده ها تا رسیدن به خروجی

مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق تبیین کرد: در صنایع سخت تعریف جهانی و مدل هایی وجود دارد، که ما روی مدل سازی فرآیند رشد متمرکز شدیم که وقتی یک ایده پذیرش می شود، در حوزه فرهنگ چه قدم هایی را باید طی کند. ما ۲۱ گام را تدارک دیدیم و در ۷ بخش خلاصه کردیم و قدم به قدم آموزش داده و رهنمودها را می دهیم و تمام مراحل زیر نظر یک منتور به عنوان مرشد و پیش برنده انجام می دهند و قدم به قدم کار را به ایده پرداز می گوید.

وی افزود: سامانه ای هم تعریف کردیم که پرونده ها ثبت می شود که این مدل در حال اجراست ولی باید چند مورد اجرا شود تا نقص ها برطرف گردد و یک مدل خوبی برای عرضه آماده شود؛ اکنون در حال اجرای این مدل در مشهد و اصفهان هستیم، و آمادگی داریم تا مدل را در اختیار بگذاریم و با این توافق که نتایج عملکرد را به ما هم گزارش کنند تا در تکمیل مدل استفاده کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین قطبی ابراز کرد: اگر جایی هم لازم باشد، این مرکز مدل را پیاده کنیم، مثل دانشگاه ایلام که پیشنهاد دادند فراخوان ایده صورت گیرد و ایده های خوب پذیرش شوند و در آنجا در قالب یک دفتر تیم ها را پذیرش کرده و رشد دهیم؛ این ها مدل هایی است که امکان اجرا دارد، مثلاً یک رویداد اختصاصی ویژه دانشگاه خوارزمی تعریف کنیم و بعد از فراخوان، ایده ها و تیم های برتر پذیرش شوند، و هویت حقوقی به عنوان تیم های مرکز شتابدهنده ما باشند، می توانند در قالب همان مرکز رشد دانشگاه پرونده شان تشکیل شود.

خدمات مرکز ملی اشراق به ایده های پذیرش شده

وی یادآور شد: در صورت توافق، این امکان وجود دارد که خدمات آموزشی، مشاوره ای و منتوری از سوی مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق انجام شود و خدمات اقامتی را دانشگاه خوارزمی در قالب دفتری در دانشگاه جمع کرده و گفتگو کنند، رشد یابند و وقتی به شرکت خلاق رسیدند، اعتباربخشی شرکت خلاق از سوی این مرکز انجام می شود چرا که خودمان کارگزار اعتباربخشی شرکت خلاق از سراسر کشور هستیم و اینها را در قالب چارسوق خواهیم برد، یعنی وقتی ایده به محصول تبدیل شد و محصول اولیه به دست آمد، شرکت خلاق می شود،

مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق تبیین کرد: برای اینکه این محصول در جامعه رشد کند، این مرکز تضمین می کند که بلوک اول مشتریان ایده ها را پیدا کند، یعنی تیم ایده ها را با نهادها، دستگاه ها مرتبط می کنیم که رشد فاز صفر را انجام دهند و سپس به فن بازار، فروش سهام و جذب سرمایه گذار می رسند که با صندوق نوآوری و پژوهش تهران یا کریمه اهل بیت(ع) قم و یا صندوق پژوهش و نوآوری اصفهان تفاهم نامه داریم که این ها می توانند جذب سرمایه گذار انجام شوند و به صورت یک شرکت رسمی ادامه دهند.

آمادگی مرکز ملی اشراق از پذیرش نامحدود ایده های دانشگاه خوارزمی / راه های جذب ایده

وی افزود: به هر تعداد تیم که در دانشگاه شما پذیرش شوند، مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق خدمات آموزش، مشاوره، منتور و اعتباربخشی و چارسوق را تضمین می کند.

حجت الاسلام والمسلمین قطبی ضمن تشریح راهکارهای جذب ایده، اظهار داشت: پیدا کردن تیم هم دو راهکار دارد که شما می توانید تصمیم بگیرید، برگزاری رویداد «کاریزنگار» که از خروجی ها پذیرش کنید و می توانید فراخوان مستقیم هم منتشر کنید. ۵۶ تیم ایده در مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق مستقر هستند که چهار تیم از خروجی های رویداد هستند و مابقی به صورت مستقل پذیرش شده اند و در حال خدمات دهی هستیم.

بررسی زمینه های همکاری مشترک میان دانشگاه خوارزمی و مرکز ملی اشراق

وی در خصوص راه های همکاری دو مجموعه گفت: در دانشگاه خوارزمی می توانید خانه فناوری تأسیس کنید و مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق خدمات فناوری و مشاوره را تأمین کند، همچنین این امکان وجود دارد که خودتان هم مدل را به یک مرکز رشد دومی در دانشگاه تبدیل کنید و مستقلاً ثبت کنید و به یک رسمیت و استقلال برسید.

چند درصد ایده ها به استارتاپ های بزرگ تبدیل می شود؟

مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق ابراز کرد: همانطور که در عرصه های فنی مهندسی، پزشکی و کشاورزی رایج است، بیش از ۹۰ درصد ایده ها سوخت دارد و درصد کمی به استارتاپ های بزرگ می رسد، این معادله در فرهنگ هم هست، ولی در عرصه آموزشی و  فرهنگی بالای ۳۰ درصد موفق می شوند ولی در حوزه تولیدات رسانه ای درصد موفقیت بسیار پایین است، چرا که پیچیدگی بیشتر، تکنولوژی بالاتر و تخصص بیشتری می خواهد، در عین حال تولیدات محصولات رسانه ای در کشور ما مشتری ندارد اما در عرصه کودک و نوجوان موفقیت های خوبی رخ می دهد.

وی ضمن بیان آماری از تعداد شرکت های خلاق ثبت شده یادآور شد: واقعیت این است به دلیل این که سابقه جدی در کشور ما در زمینه استارتاپ ها نیست، نمی توان ارزیابی درستی کرد؛ اکنون معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ۱۳۵۰ شرکت در همه عرصه ها را به عنوان شرکت خلاق می شناسد و اعتبارنامه داده است ولی از این بین، در حال حاضر شاید ۵۰۰ شرکت فعال بوده و در حال ارائه خدمت و کسب و کار هستند و تعداد زیادی در حالت بینابین می باشند و این نشان دهنده این است مسأله مذکور در کشور ما نوپا است.

پیش بینی موفقیت بیش از ۲۵ درصدی ایده ها

حجت الاسلام والمسلمین قطبی گفت: اگر فرآیند رشد را منطقی کنیم و تیم سرگردان نباشد و بداند چه کاری را باید انجام دهد تا رشد پیدا کند و به نتیجه برسد و همچنین وقتی به نمونه اولیه رسید، بلوک اولیه را پیدا کنیم، ضریب ریزش کاهش می یابد، لذا امید داریم به طور میانگین بالای ۲۵ درصد ایده ها بتوانند در قالب شرکت فعالیت کنند، که فرآیند فعلی نشان می دهد شدنی است.

تفاوت مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق با سایر شتابدهنده ها

وی به تمایز مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق با سایر شتابدهنده ها پرداخت و اظهار داشت: در مرکز رشدها، آن چیزی که شما می خواهید انجام دهید، باید منجر به یک خدمت یا محصول خلاقانه باشد که تکثیرپذیر و تعمیم پذیر هم باشد اما در مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق محصول می تواند یک بازی کامپیوتری، فیلم و یا یک اسباب بازی و… باشد که بچه ها در بازی کردن یک ارزش فرهنگی را فرا بگیرند.

وی تبیین کرد: در تحکیم خانواده به این نتیجه می رسید که یکی از مشکلات، سفره انداختن است و محصولی را تولید می کنید که بتواند فضای سفره های خانوادگی را به سمتی ببرد که روح و لطافت بیشتری داشته باشد.

مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق تصریح کرد: اگر شما به یک مدل آموزشی برسید که متمایز از بقیه آموزش ها باشد مثلا ادعا می کنید ما یک بسته آموزشی داریم که دختری که این آموزش ها را ببینید، به این تشخیص می رسد که خواستگار او هم کفوش است یا خیر، و این مدل خلاقانه شما بعد از طی مراحلی ثابت کند که مدل به محصول می رسد و قابلیت تجاری شدن را داراست، این مدل یک ایده خلاقانه می شود.

ایده های خلاقانه در زمینه فرهنگی بسیار اما کاری صورت نگرفته است

وی یادآور شد: متأسفانه در زمینه فرهنگی کاری صورت نگرفته اما ایده خلاقانه در این حوزه بسیار است. در مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق در رویداد «کاریزنگار» زمینه ایده ورزی را فراهم و موضوع را تبیین می کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین قطبی افزود: بعد از اینکه ایده ها مشخص شد و در فرآیندی که ایده به یک شرکت خلاق تبدیل شود، هر دانشگاهی می تواند یک مرکز رشد داشته باشد و ما تجربیات مان را انتقال دهیم یا اینکه دانشگاه یک دفتری را فراهم می کند و ما کل مدل هایمان را در آنجا پیاده می کنیم و رویداد را برگزار و پذیرش می کنیم و رشد می دهیم، یعنی برنامه های عملیاتی با مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق و امکانات بر عهده میزبان است، البته همه این ها به تفاهم ها بستگی دارد.

وی، رشد دهی گام به گام را از دیگر تفاوت های مراکز رشد و مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق برشمرد و افزود: مراکز رشد به ایده پرداز می گویند مراحل را طی کنید و در طی مسیر اگر به مشکل برخورد کردید، مراجعه کنید ولی مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق قدم به قدم ایده پرداز را به کمک کارشناسان به یک منطق جدید می رسانیم و در مراحل رشد، مشاور و منتور اختصاص می دهیم و در واقع میزان رشددهی و موفقیت را افزایش می دهیم.

تشریح مراحل برگزاری رویداد کاریزنگار

مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق ضمن تبیین گام به گام مراحل پذیرش ایده از طریق رویداد «کاریزنگار» ابراز کرد: در این رویداد، موضوع را با چند ویدئو برای مراجعه کننده تبیین می کنیم که دو هفته باید ملاحظه کند، بعد ایده را ثبت می کند، سپس مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق جلسات تمرین و تجربه را برای ایده پرداز برگزار می کند، و فرصت ویرایش ایده را می دهد و مجدداً ثبت می کند، در ادامه وارد مرحله داوری می شود و از ایده پردازان برتر تقدیر می شود و ایده برتر به کریدور میزبانی و رشد این مرکز وارد می شود.

در این جلسه، خانم باقری اظهار داشت: هدف از این دیدار در وضعیت حکمرانی جدید سیاسی، نگاه تحولی به علوم انسانی از طریق فعال کردن ظرفیت هایی است که در حوزه پژوهش وجود دارد که یکی از این ظرفیت ها، نگاه ویژه به مراکز رشد در حوزه علوم انسانی است؛ در مرکز رشد دانشگاه خوارزمی در حوزه علوم انسانی هیچ تجربه ای نیست، لذا امیدواریم بتوانیم از ظرفیت ها و تجربیات مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق استفاده کنیم.

وی افزود: شاید کمتر دانشگاهی در حوزه علوم انسانی در این موارد ورود داشته باشند؛ با توجه به ظرفیت هایی که مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق داراست، برای هفته پژوهش به صورت یک تور همراه با اساتید حوزه ادبیات خدمت خواهیم رسید که اگر ایده ای داشتند، تبیین گردد.

معاون پژوهشی دانشگاه خوارزمی تبیین کرد: ایده ای که ما داشتیم، در حوزه پژوهش خانواده بود؛ یک ظرفیتی داریم که با خیلی از مجموعه های مردم نهاد، روانشناسان و جامعه شناسان در ارتباط هستیم و حتی می توانیم این ظرفیت را فعال تر کنیم، ولی در جهت تحکیم خانواده ها.

وی یادآور شد: ما در NGO مان رسانه، سرمایه انسانی و اجتماعی داریم، قصد داریم که اینها را برای رسیدن به این نقطه مطلوب، در قالب مرکز رشد هم جهت کنیم.